Biznes Simplex - logo
Profesjonalizm naszą domeną

Egzekucja z udziałów spółki z o.o.

Udziały wspólnika podlegają egzekucji komorniczej jako egzekucja z praw majątkowych. Zgodnie z kpc pierwszą czynnością egzekucyjną, którą wykonuje komornik jest zajęcie udziałów. Następuje to poprzez zawiadomienie dłużnika o zakazie odbierania jakichkolwiek korzyści z tytułu posiadanych udziałów oraz prawie rozporządzania zajętymi udziałami.
W praktyce oznacza to zajęcie przysługującej dłużnikowi dywidendy i zakaz sprzedaży udziałów.

W pierwszym przypadku odpowiedzialność za wypłacenie korzyści dłużnikowi z tytułu posiadanych udziałów ponosi zarząd spółki, gdyż o ich zajęciu komornik zawiadamia również spółkę. W drugim przypadku możemy mówić o odpowiedzialności karnej dłużnika – w przypadku wyzbycia się własności udziałów.

Obowiązkiem komornika jest również wezwanie spółki do złożenia oświadczenia, czy z umowy spółki nie wynika szczególne zastrzeżenie co do obrotu udziałami. Komornik o zajęciu udziałów zawiadamia również właściwy sąd rejestrowy.
Wielu wierzycieli nie ma świadomości, że prowadzenie egzekucji tym sposobem oznacza przede wszystkim uzyskanie zaspokojenia z przychodów prawa, czyli jak wspomniano powyżej z dywidendy.
Dopiero w sytuacji gdy nie może nastąpić zaspokojenie wierzyciela w ten sposób komornik może zarządzić sprzedaż udziałów.
Możliwe jest, że umowa spółki ogranicza sprzedaż udziałów – art. 9113 kpc w zw. z art. 185 k.s.h.
W takim przypadku komornik ma obowiązek bezwzględnego stosowania się do tych przepisów.

Zasadą jest, że sprzedaż udziałów następuje w drodze licytacji wg przepisów o egzekucji z ruchomości, przy zachowaniu postanowień art. 9117 kpc.
Sprzedaż winna być jednak poprzedzona dokonaniem przez komornika oszacowania zajętych udziałów, co oznacza konieczność powołania przez niego biegłego. W praktyce oznacza to powstanie obowiązku zapłaty przez wierzyciela zaliczki na czynności biegłego. Istnieją wyjątki od tej reguły jednak z punktu widzenia praktyki windykacyjnej są one raczej teoretyczne – możliwe jest uzgodnienie z dłużnikiem wartości udziałów, sprzedaż udziałów, za zgodą wierzyciela może nastąpić w cenie wskazanej przez dłużnika, w okresie trzech miesięcy przed zajęciem udziałów dokonano ich oszacowania.

Gdy znana jest wartość udziałów, na podstawie art. 9117 kpc sprzedaż może nastąpić z wolnej ręki, jednak najczęściej następuje ona w drodze licytacji.

W przypadku gdy umowa spółki przewiduje ograniczenia co do sprzedaży udziałów wynikające z art. 185 § 1 k.s.h. cenę udziałów określa sąd rejestrowy. Teoretycznie może ją ustalić samodzielnie, jednak najczęściej powoła biegłego w celu dokonania oszacowania. Oznacza to oczywiście obowiązek zapłaty przez wierzyciela kosztów tej czynności.

Z powyższego wynika, że wierzyciel musi mieć szczęście aby spółka, w której dłużnik ma udziały wypłacała dywidendę, gdyż w takiej sytuacji egzekucja jest stosunkowo prosta.
Jednak w innym przypadku egzekwowanie należności poprzez sprzedaż udziałów nie jest już czynnością prostą ani tanią. Trudno również przesądzić czy sprzedaż udziałów będzie skuteczna, czy znajdzie się nabywca. Sytuacje takie nie są zbyt częste.
Zdeterminowani wierzyciele najczęściej, w przypadku braku licytantów doprowadzają do przejęcia udziałów na własność. W niektórych przypadkach taka postawa wierzyciela przynosi efekt – zagrożenie przejęcia udziałów, należność zostaje przez dłużnika zapłacona dobrowolnie.

Magdalena Delikat
Redaktor Naczelny e – wierzytelności

« powrót

BIG InfoMonitor
Klauzula informacyjna RODO
Card image
windykacja

Oferta obejmuje pełen zakres czynności zmierzających do sprawnego odzyskania wierzytelności naszych klientów. więcej...

NASZA OFERTA
Card image
wierzytelności trudne

Stworzyliśmy unikatową w skali kraju usługę, jaką jest dochodzenie należności trudnych, uznanych za nieściągalne. więcej...

OFERTA SPECJALNA
Card image
biuro detektywistyczne

Oferujemy kompleksowy zakres usług detektywistycznych, zarówno dla biznesu jak i osób fizycznych. więcej...

NASZA OFERTA
back to top